Hemoglobina,

Hemoglobina to "oddechowy" barwnik krwi zawarty wewnątrz krwinek czerwonych (erytrocytów) przenoszący tlen. Hemoglobina jest białkiem złożonym z grupy prostetycznej zwanej hemem, pochodnej porfiryny (protoporfiryna IX) złączonej z atomem dwuwartościowego żelaza i białka prostego - globiny.

Na cząsteczkę hemoglobiny przypadają cztery hemy (każda z nich może przyłączyć cząsteczkę tlenu) i cztery globiny (składającej się z czterech łańcuchów: dwóch alfa i dwóch beta). W zależności od niewielkich różnic w budowie białkowej części hemoglobiny wyróżniamy hemoglobinę płodową (HbF) i typu dorosłych (HbA). Po urodzeniu dochodzi do szybkiej wymiany HbF na HbA czego objawem jest żółtaczka noworodków.

Transport tlenu odbywa się bez zmiany stopnia utlenienia atomu żelaza. W kapilarach płuc hemoglobina po połączeniu się z tlenem przybiera postać oxyhemoglobiny (krew utlenowana, tętnicza), która następnie krążąc po całym organizmie roznosi tlen do wszystkich tkanek. Tam następuje odłączenie tlenu i przyłączenie dwutlenku węgla, który tworzy z białkami hemoglobiny karbaminiany (krew odtlenowana, żylna) i w końcu zostaje przetransportowany do płuc, a jego miejsce zajmuje tlen.

Hemoglobina jest metabolizowana do barwników żółciowych i globiny w układzie siateczkowo-śródbłonkowym. W wyniku zatrucia tlenkiem węgla powstaje 300 razy silniejszy związek CO z Hb (karboksyhemoglobina), niż analogiczny z tlenem. Innym związkiem jest methemoglobina (w zatruciach np. azotanami), a co najważniejsze - oba związki nie mają zdolności przenoszenia tlenu.

Hemoglobina glikozylowa, (HbA₁c),

Hemoglobina glikozylowa powstaje w wyniku biosyntezy w krwince czerwonej między Hb a glukozą. Stanowi miernik przeciętnego poziomu glukozy we krwi i pozwala oceniać skuteczność terapii insulinowej w cukrzycy.

"oddechowy" barwnik krwi zawarty wewnątrz krwinek czerwonych (erytrocytów) przenoszący tlen. Hemoglobina jest białkiem złożonym z grupy prostetycznej zwanej hemem, pochodnej porfiryny (protoporfiryna IX) złączonej z atomem dwuwartościowego żelaza i białka prostego - globiny.

Na cząsteczkę hemoglobiny przypadają cztery hemy (każda z nich może przyłączyć cząsteczkę tlenu) i cztery globiny (składającej się z czterech łańcuchów: dwóch alfa i dwóch beta). W zależności od niewielkich różnic w budowie białkowej części hemoglobiny wyróżniamy hemoglobinę płodową (HbF) i typu dorosłych (HbA). Po urodzeniu dochodzi do szybkiej wymiany HbF na HbA czego objawem jest żółtaczka noworodków.

Transport tlenu odbywa się bez zmiany stopnia utlenienia atomu żelaza. W kapilarach płuc hemoglobina po połączeniu się z tlenem przybiera postać oxyhemoglobiny (krew utlenowana, tętnicza), która następnie krążąc po całym organizmie roznosi tlen do wszystkich tkanek. Tam następuje odłączenie tlenu i przyłączenie dwutlenku węgla, który tworzy z białkami hemoglobiny karbaminiany (krew odtlenowana, żylna) i w końcu zostaje przetransportowany do płuc, a jego miejsce zajmuje tlen.

Hemoglobina jest metabolizowana do barwników żółciowych i globiny w układzie siateczkowo-śródbłonkowym. W wyniku zatrucia tlenkiem węgla powstaje 300 razy silniejszy związek CO z Hb (karboksyhemoglobina), niż analogiczny z tlenem. Innym związkiem jest methemoglobina (w zatruciach np. azotanami), a co najważniejsze - oba związki nie mają zdolności przenoszenia tlenu.