Aloes (Aloë), rodzaj z rodziny liliowatych, ponad 200 gatunków gruboszowatych bylin występujących w obszarach strefy subtropikalnej Afryki, Ameryki Północnej i Środkowej. Jest sukulentem przystosowanym do wegetacji w warunkach ograniczonej ilości wody.

Roślina w grubych mięsistych liściach gromadzi wodę i różnorodne substancje organiczne dzięki czemu niektóre gatunki posiadają właściwości lecznicze. W warunkach naturalnych rośliny wytwarzają co roku kwiatostany o kwiatach żółtych, czerwonych lub różowych. Liczne z gatunków uprawiane są jako rośliny ozdobne i lecznicze. Wśród gatunków leczniczych szczególne znaczenie posiada aloes zwyczajny (Aloe barbadensis Miller-Aloe vera), uprawiany w południowych stanach Ameryki Północnej, w Ameryce Środkowej i Australii, oraz uprawiany w Polsce aloes drzewiasty (Aloe arborescens Mill.). Mniejsze znaczenie posiadają aloes uzbrojony (Aloe ferox), oraz Aloe perryi Baker, Aloe africana Miller, Aloe chinensis, Aloe spicata, Aloe socotrina, Aloe saponaria.

Aloes w starożytności i w czasach późniejszych był używany do leczenia ran, wyrobu farb, balsamowania zwłok, oraz głównie jako lek silnie przeczyszczający. Arabowie przywozili aloes w formie stężonego soku, zwanego aloną. Wytwarzana ona była z liści aloesu miażdżonych łącznie ze skórą i miała działanie silnie przeczyszczające. Skutek ten powoduje aloina, żółta ciecz znajdująca się w kanalikach skóry liści. Skóra aloesu zawiera również repelenty, substancje odstraszające owady co było wykorzystywane w Indiach do wytwarzania preparatów przeciw pchłom. W Afryce Pigmeje używali podczas polowań soku aloesowego w celu neutralizacji zapachu potu.

Aloes zwyczajny (Aloe barbadensis Miller-Aloe vera), obecnie najpowszechniejszy gatunek aloesu uprawiany w celu uzyskania surowca do wytwarzania różnych produktów leczniczych i kosmetycznych. Roślina posiada grube, mięsiste, mieczowate liście, zebrane w postaci odziomkowo wyrastającej wiązki. Liście, brzegiem kolczaste, osiągają wysokość do jednego metra, po przekrojeniu w poprzek widoczny jest galaretowaty, zielonawy miąższ i sącząca się z kanalików skóry żółta ciecz - aloina.

Zbioru liści dokonuje się po trzech lub czterech latach wegetacji gdyż dopiero wtedy zawierają optymalną ilość składników odżywczo-leczniczych. Ponieważ zawarte w miąższu wartościowe składniki ulegają utlenieniu, stosuje się technologię stabilizacji świeżego miąższu po odrzuceniu skóry z zawartą w niej aloiną. Utrwalony, za pomocą substancji antyutleniających miąższ, znajduje bezpośrednie zastosowanie lub jest surowcem do produkcji preparatów odżywczych-leczniczych i kosmetyków.

W miąższu aloesowym znajduje się dziewięć z dziesięciu niezbędnych człowiekowi aminokwasów egzogennych, (oprócz tryptofanu). Poza tym, zawiera on niewielkie ilości witamin: 0,7-1,5 mikrograma witaminy A, 0,6-4 miligrama witaminy C, 0,003-0,004 miligrama witaminy B1, 0,001-0,002 witaminy B2, 0,04 miligrama witaminy B3 (PP) oraz śladowe ilości witaminy B12. Aloes zawiera również szereg biopierwiastków jak: potas, wapń, magnez, sód, fosfor, cynk, siarkę i żelazo oraz śladowe ilości krzemu, manganu, niklu, boru, glinu, litu, chromu, miedzi, molibdenu i baru. Ważnym składnikiem miąższu aloesowego są enzymy oraz jedno, dwu i wielocukry lub ich pochodne, np. glukoproteiny, posiadające zdolność wiązania się z białkami błon komórkowych i osocza. Mogą one spełniać różne funkcje w procesach metabolicznych i obronnych organizmu.

Prawdopodobnie ta wielość składników decyduje o synergistycznym oddziaływaniu miąższu aloesowego, jego właściwościom odżywczym na poziomie komórkowym, poprawy wchłaniania składników odżywczych w przewodzie pokarmowym, aktywizacji przemian energetycznych, neutralizacji substancji toksycznych a zwłaszcza blokowanie wchłaniania szkodliwych metali ciężkich. Wykazuje on działanie bakteriobójcze, wirusobójcze, i grzybobójcze. Aktywizuje on również, układ odpornościowy i pomaga w utrzymaniu prawidłowej homeostazy; równowagi kwasowo-zasadowej, prawidłowego poziomu cukru w krwi i ma wpływ na obniżenie ilości cholesterolu oraz zachowanie właściwych proporcji pomiędzy cholesterolem HDL i LDL.

Aloes znajduje zastosowanie w różnych kosmetykach dzięki zdolności przenikania w głąb skóry i regeneracji jej komórek. Dotyczy to kosmetyków wyprodukowanych przez renomowane firmy, które stosują w swoich wyrobach czysty miąższ aloesowy (bez aloiny), w ilości optymalnej a nie reklamowej ilości śladowej.

Aloes drzewiasty (Aloe arborescens Mill.), jen z gatunków aloesu, osiąga w warunkach naturalnych wysokość do 5 metrów. Jest on uprawiany w Polsce, w warunkach domowych w doniczkach lub w szklarniach gdzie dorasta do wysokości kilkudziesięciu centymetrów. Wytwarza drewniejącą łodygę, wydłużone, mięsiste, szarozielone liście o kolczastych brzegach, obejmujące pochwiasto łodygę. Najwięcej składników leczniczych zawierają liście po dwóch, trzech latach wegetacji. Miąższ aloesu drzewiastego posiada podobne składniki i właściwości jak aloesu zwyczajnego. Stosunkowo niewielkie liście dostarczają dużo mniej miąższu niż liście aloesu zwyczajnego i dlatego uprawa przemysłowa tego gatunku jest mniej opłacalna. W Polsce uprawę taką prowadzi Herbapol w Zakładach Zielarskich w Klęce uzyskując zbiory około 10 ton rocznie. Z miąższu aloesu uzyskuje się, między innymi, biostyminę, lek stymulujący układ odpornościowy.